Önder GÜZELARSLAN
22.11.2023 / 11:59

Likya bölgesinin kuzeyinde yer alan ve tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Antalya’nın Elmalı ilçesi Osmanlı döneminde birbirinden değerli ilim insanlarının yetiştiği bir bölge olmuştur. Bu ilim insanlarından birisi de M. Hamdi Yazır’ın yeğeni 8. Diyanet İşleri Başkanı İbrahim Bedrettin Elmalı’dır.

Saraç Koca Alioğulları lakabıyla bilinen bir aileye mahsus olan İbrahim Bedrettin Elmalı 1903 yılında Elmalı’nın Karyağdı mahallesinde dünyaya gelmiştir. Sekiz yaşındayken annesi Naciye hanımı, on dört yaşındayken de babası Rüştiye Muallimi Ali Efendi’yi kaybetmiş dolayısıyla küçük yaşlardan itibaren kardeşleriyle büyümüştür. İlk mektebi memleketi Elmalı’da Rüştiye mektebinde tamamladıktan sonra dayısı, ulemadan Muhammed Hamdi Yazır’ın desteğiyle 1916’da İstanbul’a gelerek burada Dârülhilâfeti’l-Aliyye Medresesi’ne girmiştir. Yokluklar içinde büyüyen İbrahim Bedrettin Efendi bir yandan okumaya devam ederken bir yanda da çalışmıştır. Medrese eğitimi sonrasında Dârülfünun İlahiyat Fakültesine kayıt yaptırmış bir yandan yüksek tahsilini sürdürürken bir yandan da çalışmıştır. Bulgar mektebi başta olmak üzere çeşitli mekteplrde öğretmenlik yaparak 1928 yılında Dârülfünun İlahiyat Fakültesinden mezun olmuştur. Bilahare bir müddet de Mekteb-i Hukuk eğitimi aldığı bilinmektedir.

​1927-1931 yılları arasında ücretli olarak İstanbul’da Hayderî Hüseyin Dede Camii ve Haseki semtindeki Şirmerd Çavuş Camii müezzinlik yapmış, 1931-1932 yıllarında İstanbul Sankt Georg Avusturya Lisesi ve Ticaret Okulu’nda vekil öğretmenlik yapmıştır. Daha sonra vatani görevini yerine getiren İbrahim Bedrettin Elmalı terhisinden sonra 19 Aralık 1935’te İstanbul Müftülüğünde müftülük kâtibi olarak göreve başlamıştır. 11 Mayıs 1944’te Vakıflar Umum Müdürlüğüne kendi isteği ile tayin olmuş ve 1944-1953 yılları arasında sırayla, Vakıflar Umum Müdürlüğü, Başbakanlık Arşiv Umum Müdürlüğü ve Çalışma Bakanlığı’nda çeşitli görevlerde bulunmuştur. Yaklaşık on yıl aradan sonra 30 Kasım 1953 tarihinde Üsküdar müftüsü olarak Diyanet teşkilatına tekrar geri dönmüştür. Ömer Nasuhi Bilmen’in Diyanet İşleri Başkanı olmasıyla İstanbul Müftülüğüne atanmış ve bir süre bu görevi yürütmüştür. İstanbul müftülüğü görevini yürütürken emekliye sevk edilse de bu karardan vaz geçilip 1 Ekim 1965’te Diyanet İşleri Başkanlığı Personel Dairesi başkanlığı görevine getirilmiştir. Daha sonra da Bakanlar Kurulu’nun 9 Aralık 1965 tarihli kararnâmesiyle Diyanet İşleri başkanlığına tayin edilmiştir. Bu görevi sırasında kendisini personele ve halka çok sevdirmiş olan İbrahim Bedrettin Elmalı 8. Diyanet işleri Başkanı olarak kurumu da saygın bir hale getirmeyi başarmıştır. 1966 yılının Haziran-Temmuz aylarında bir heyetle birlikte çıktığı ilk yurtdışı gezisini Tunus ve Libya’ya yapmış bu ziyaret esnasında resmi kıyafeti ile dolaşmış, duruşundan ve ilkelerinden asla taviz vermemiştir. Bu dik duruşundan rahatsızlık duyanlar başkanın seyahat programı tamamlamadan kendisini geri çağırmışlar ve 10 ay sonra Bakanlar Kurulu kararı ile 11 Ekim 1966 tarihli kararı ile emekliye sevk edilmiştir.

İbrahim Bedrettin Elmalı, 1924 yılından 1965 yılına kadar geçen süre içerisinde, yurt dışına ziyaret gerçekleştiren ilk Diyanet İşleri Başkanı olarak tarihe geçmiştir. Tunus Devlet Başkanı Habib Burgiba’nın davetlisi olarak gittiği bu gezide çok büyük ilgi görmüş adeta devlet başkanı gibi ağırlanmıştır. Ülkemizi en güzel şekilde temsil etmesine rağmen bu duruşu birtakım çevreleri rahatsız etmiştir. Görevden el çektirilmesini hazmedemeyen sevenleri ve onu tanıyanlar göreve tekrara iade edilmesi ile ilgili yoğun bir çaba göstermelerine rağmen bir sonuç elde edememişlerdir.

Emekliye sevk edildikten sonra 1969-1973 yıllarında 3. dönem İstanbul ve 1973-1977 yıllarında da 4. dönem Afyon milletvekilliği yaparak T.B.M.M.’de bulunmuştur. İki dönem bulunduğu parlamentoda çalışkan tavizsiz tavrını sürdürerek ilkelerinden asla ödün vermemiştir. Hayatı boyunca hiç evlenmeyen İbrahim Bedrettin Elmalı milletvekilliği görevinden sonra yeğeninin arzusu üzerine 1977 yılında doğup büyüdüğü toraklara geri dönmüş ve ömrünün geri kalan kısmını Elmalı’da geçirmiştir. Vefatına kadar memleketinde insanları aydınlatmaya, ilmiyle ve irfanıyla onlara faydalı olmaya gayret göstermiştir. Eğilmeyen, bükülmeyen, doğruluktan asla ayrılmayan, Allah’tan başka hiç kimseye eyvallah etmeyen, dopdolu bir hayat yaşayan İbrahim Bedrettin Elmalı kış aylarını geçirdiği Finike’de 4 Aralık 1994’te Finike’de vefat ederek cenazesi Finike’de bulunan aile kabristanlığına defnedilmiştir.

İbrahim Bedrettin Elmalı yüksek dinî öğrenimini Cumhuriyet döneminde yapmış ilk Diyanet İşleri başkanı olması hasebiyle de önemli bir şahsiyettir. Seleflerinden Ahmet Hamdi Akseki ve Ömer Nasuhi Bilmen gibi dinî meselelerde otorite, eser sahibi bir din âlimi olarak değil daha çok bürokrat kişiliğiyle ön plana çıkmıştır. Ancak görevindeki çalışkanlığı ve idarî mevzuata vukufu yeti herkesçe hayranlık oluşturmuştur. Bereketli toprakların mayalandığı Elmalı’nın gururu, medar-ı iftarı, mümtaz şahsiyet İbrahim Bedrettin Elmalı ile dönemin bakanı aralarında geçen şu konuşma ile yazımı noktalamak istiyorum.

“Sen benim memurumsun” diyen dönemin bakanına, “Ben senin memurun değil, Türkiye Müslümanlarının lideriyim” diye cevap vermiştir.

Ruhu şad olsun.

 

 

PARALEL AÇMAZ - 1 PARALEL AÇMAZ - 2 EĞİTİM, ERDEMLİLİK ve BAŞARI EĞİTİLMEMİŞ EĞİTİMLİLER PADİŞAHIN İŞİ NE ? KISSADAN HİSSE! HALEP İZLENIMLERİ MANİSA ve AK PARTİ TARİHTEN İBRET ALMA DÜRÜSTLÜK GÜNDEME DAİR YOLDAN GÜZEL GEÇMEK DİVRİĞİ ULU CAMİİ 1 DİVRİĞİ ULU CAMİİ 2 MEDENİYET İNSANI YETİŞTİREMEMEK YAPBOZA DÖNEN EĞİTİM İSTİFALAR VE SONRASI YERLİ ÜRET, YERLİ TÜKET KÜLTÜR EMPERYALİZMİ MEDENİYETİMİZİ TANIMAK (AHLAT) AHLAK DEJENERASYONU 24 HAZİRAN NE ANLAM GELİYOR? 24 HAZİRAN SEÇİM SONUÇLARINA BAKIŞ! YENİ DÖNEMDEN BEKLENTİLER - 1 YENİ DÖNEMDEN BEKLENTİLER - 2 TANIMAKLA BAŞLAR HERŞEY AİLE KURUMUNA BAKIŞ EĞİTİMDE ÜMİTVAR OLALIM MI? ADAY PROFİLİ NASIL OLMALI! 2019 YEREL SEÇİMLERE DOĞRU! NE KADAR BİZİZ? GÜNEYDOĞU İZLENİMLERİ ve MARDİN GÜNEYDOĞU İZLENİMLERİ 2 Mahalli Seçimlere Doğru 1 Mahalli Seçimlere Doğru-2 Mahalli Seçimlere Doğru-3 YEREL SEÇİMLERİN ARDINDAN KİTAP FUARINDA KAYBOLDUM RAMAZAN BİZE NE DİYOR? SEYYİDET NEFİSE 23 HAZİRAN İSTANBUL SEÇİMİ SABIR, ŞÜKÜR VE FÜTÜVVET AİLEME DOKUNMA KURBAN BİZE NE İFADE EDİYOR? BELEDİYECİLİK ANLAYIŞI ÜZERİNE TARİH PALU’DUR, PALU TARİHTİR ZOR İŞE TALİP OLMAK ŞEHZADELER'E YAKIŞIR BİR BELEDİYE NİMETLERİN HESABI! MANİSA'YI BEKLEYEN TEHLİKELER DOĞU BATI KÖPRÜSÜ YEŞİL ÇAY PUDRASI TERMİK SANTRALLER ve FİLTRE MEVZUSU KAYYUMLAR YERLİ OTOMOBİL TOGG GÖNLÜNE GİREMEDİĞİNİZ KİŞİNİN KAFASINA GİREMEZSİNİZ! NASIL BİR RUH HALİ ŞEHİRLERİN RUHU OYUNCAK MÜZESİ SAĞLIK MESELESİ HABİB BABA VE İBRETLİK HİKAYESİ GÖNÜLLER YAPMAYA GELDİM SABIR VE TEVEKKÜL İNSANA KENDİ İHTİYAÇLARININ BİLGİSİ VERİLMEMİŞTİR ALLAH’IN SENİ BİLMESİ YETER BİR AKÇEYE SATIN ALINAN KÖŞK MÜSLÜMANLAR KARDEŞTİR SEFERTASI İNSAN KENDİSİNDE OLMAYANI BAŞKASINA VEREMEZ DİLİMİZİN HALİ SESSİZ GEÇEN RAMAZAN FUDAYL BİN IYAD’DAN HARUN REŞİT’E NASİHAT İMAM HATİPLİ YILLARDAN BİR HATIRA ( 12/A SINIFI) DONDURMANIN BAŞKENTİ “KAHRAMANMARAŞ” BİR AVUÇ KÖMÜR İÇİN BİR ÖMÜR VERENLER ŞUHUT KAYMAKAMI VE KEŞKEK EVİ ŞİFA KAYNAĞI BAL İNANÇ TURİZMİNDE HANGİ NOKTADAYIZ? SAKLI TERMAL CENNET SİMAV VE ÇİTGÖL ÖNDER 17. KURULTAY İZLENİMLERİ BEDAVA ELEKTRİK SİSTEMİ (ZBS) BEREKETİN SİMGESİ KENEVİR ( KENDİR ) BİNBİR MUCİZE KENEVİR CANDAN GÜZEL İNSAN ORMAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSLERİ’NİN IZDIRABI DEĞERLERİMİZE SAHİP ÇIKABİLDİK Mİ ? YEREL BİR TAD TARHANA CİPS YAVUZ SULTAN SELİM VE MANİSA VAKFI ÖNCE FİİLİ DUA BİR TOHUM HİKÂYESİ FIRAT NEHRİ VE KÖMÜRHAN KÖPRÜSÜ ARILARIN DÜNYASI MUSTAFA HAYRİ ÖĞÜT EFENDİ KÜLTÜR DÜNYASINDA NEREDEYİZ? SAVUNAN ADAM PROF. DR. NECMEDDİN ERBAKAN FACİAYA DÖNÜŞEN EĞİTİM EKMEK TİMSAHIN AĞZINDA RANT EKONOMİSİ ADALET VE ÖZGÜRLÜK TAHNÎK NEDİR? MEDENİYETLE DÜNYAYA DAMGA VURMAK YARATILIŞ GAYEMİZ YÜREKLERİ TİTRETEN BİR İMAN HİKÂYESİ MİNERAL DEPOSU KAKTÜS MGV DEN AGD YE MİLLİ VE MANEVİ GENÇLİK BİR GEZİNİN ARDINDAN ULUDAĞ ETEKLERİNE YOLCULUK ORGANİK TABİİ GÜBRE SENİ ÖLDÜRMEYE GELEN SENDE DİRİLSİN YURT MESELESİ İŞSİZLİK Mİ? İŞ BEĞENMEMEZLİK Mİ? İNÂBE TARİHE SIĞMAYAN YİĞİT “KOCA SEYİT ONBAŞI” MAL VE EVLADIN FAYDA ETMEYECEĞİ GÜN ABDÜLFETTAH BAĞDADİ EL-AKRİ HAZRETLERİ DOĞRULUK NUSRETİYE CAMİİ VE MUHAMMED EMİN KUYUCU HOCA BUĞDAY ÇİMİ MERMALATI “UĞUT” BİR SEVDA SIFIR ATIK “ÇEÇO” İLGİNÇ HİKÂYESİYLE KILIÇ ALİ PAŞA CAMİİ GÖNÜL ERBABI OLMAK ALTIN SARISI BİR BAHARAT “SAFRAN” ATEŞBAZ-I VELİ ŞEMSETTİN YUSUF TÖRE, YAŞ ALMA VE TECRÜBE GÖNÜLLER YAPMAYA GELEN BAŞKANDAN YUNUS EMRE’YE ANLAMLI PROJE SANAT, EDEBİYAT VE KİTAP SEYYİD KURTŞEYH DEDE VE DEVREKÂNİ ZAFERLER İLE GEÇEN AY “AĞUSTOS” SOFRALARIMIZIN VAZGEÇİLMEZ BAHARATI “ZENCEFİL” ŞEHİRLER ÖLÜRKEN MEDENİYETLER DE YOK OLUYOR! SERMAYESİ ERİYEN ADAM İNSANLIK TARİHİ VE MEDENİYETLERİN DOĞUŞUNA İMKÂN SUNAN MEYVE İNCİR NÜKTEDAN BİLGE İNSAN NASREDDİN HOCA KAZDAĞLARI ETEĞİNDE BİR EKO TURİZM DURAĞI SOMA VE EMİR HIZIR BEY CAMİİ AKDENİZ MUTFAĞININ ŞİFA DOLU SEBZESİ ENGİNAR BAYRAK ŞAİRİ ARİF NİHAT ASYA DÜNYAYI YAŞANIR KILMANIN YOLU MUĞLA’NIN MANEVİ GÜNEŞİ “ŞÂHİDΔ HAZRETLERİ CÖMERTLİĞİN EN ÜST DERECESİ ÎSAR SİVİL HAVACILIĞIN MİMARI TEYYARECİ VECİHİ HÜRKUŞ DÜNYAYI YAŞANIR KILMANIN YOLU ÇİFTÇİLERİN REFAHI ARTMADAN SANAYİCİLERİN REKABET GÜCÜ ARTMAZ DEVRİNİN YAŞAYAN KÜTÜPHANESİ MÜTEFEKKİR CEMİL MERİÇ MUTLU OLMAK İÇİN ÇÖP KAMYONU TEORİSİNİ UYGULAYALIM YAZARLIK, OYUNCULUK SERÜVENİ SONRASI GELEN VEKİLLİK DARPHANE, MANGIR VE KAYME SEYDİŞEHİR’İN MANEVİ MİMARI FAKİRLERİN EFENDİSİ SEYYİD HARUN VELİ RIZIK MESELESİ TAŞ KÖMÜRÜ VE UZUN MEHMET ŞANLIURFA TAŞ EVLERİ VE NAHRİN HOTEL & ART TÜRKİYE’NİN TARIMA DAİR SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ KORUYUCU AİLELER VE MANİSA KORUYUCU AİLELER DERNEĞİ VARDIR BUNDA DA BİR HAYIR ÖLÜMSÜZLÜK AĞACI PORSUK AĞACI BEREKETLİ TOPRAKLARIN MAYALADIĞI ELMALI’NIN GURURU İBRAHİM BEDRETTİN ELMALI BİR ADALET HİKÂYESİ GAYBI ANCAK ALLAH BİLİR ÇİFTÇİLERİN REFAHI ARTMADAN SANAYİCİLERİN REKABET GÜCÜ ARTMAZ HİCİV USTASI BİR DEVLET ADAMI ŞAİR EŞREF MEDENİYETİN YAPISI KİTAPLAR VE DERİK KİTAP FUARI ŞAİR YAZAR SİYASET VE DEVLET ADAMI SÜLEYMAN ARİF EMRE İKİ İSTİKLAL MADALYALI MİLLİ KAHRAMAN MANİSALI ALİ BEY İMANIMIZIN DERECESİ NE BOYUTTA AKHİSARLI ŞEYH İSA VE ÇAĞLAK FESTİVALİ BİLGİ TOHUMU EKEN BAHÇIVAN ÖĞRETMEN BEYAZ ALTIN PAMUK HAYATA KİRLİ BİR CAMDAN BAKMA “ÖNYARGI” KOCA YUSUF’UN KİSPET GİYME TÖRENİ ARAYANLARIN HİKMET YOLCULUĞU