Önder GÜZELARSLAN
14.12.2019 / 14:07

Son günlerde gündemi meşgul eden bir konu var. Hepimizin de yakinen takip ettiği ve halk olarak hepimizi ciddi şekilde ilgilendiren bir mevzu bu. Peki, nedir bu termik santraller konusu.

Termik santraller, buhar gücü ile enerji üreten, ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren yapılardır. Santrallerde suyun ısıtılması sonucunda buhar ortaya çıkmaktadır. Bu oluşan buharın gücü türbinleri döndürmekte ve bu hareket sonrasında elektrik enerjisi ortaya çıkmaktadır. Su buharı ile hareket sağlandığı için termik santrallerinde, bu buhar ile sınırsız elektrik üretme imkanı vardır. Termik santralleri elektrik enerji üretmesi ile ülkemizin en büyük problemlerinden biri olan elektrik ihtiyacımıza cevap vermeye çalışmaktadır.

Ev ve iş yerlerinde özellikle de sanayi alanında üretime dönük faaliyet yapan fabrikalarda en önemli girdilerden biri ve maliyetleri doğrudan etkileyen konu enerji mevzusudur. Ülke olarak son yıllarda yenilebilir enerji kaynakları olan rüzgar türbinleri, hidroelektrik santralleri ve güneş panelleri ile elektrik üreterek açığımızı en aza indirme gayretlerimiz var. Ancak hala elektrik üretiminde kendi kendimize yetemiyoruz. Dışarıdan elektrik almaya devam ediyoruz.

Bu yazımızda en eski elektrik üretme yöntemi olan termik santrallerinin ve onların tabiata, insana verdiği zararlar üzerinde değerlendirmeler yapmaya çalışacağım.

Türkiye’de birçok bölgemizde termik santrali bulunmaktadır. Termik santrallerimizin çoğu kömür ile çalışmaktadır. Türkiye, kömür madeni olarak zengin bir ülke. Hemen aklımıza Elbistan-Afşin, Manisa Soma, Kütahya Tunçbilek gelmektedir. Kömür dışında fuel-oil ve doğalgaz ile de elektrik üreten santrallerimiz mevcuttur.

Çocukluğum Manisa Soma’da geçtiği için termik santralinin ve çevreye verdiği zararları bizzat yaşadım. Termik santrallerinin çevreye verdiği zararlar kısaca şöyle özetleyebiliriz.
Termik santrallerinde üretim sırasında azotoksit, kükürtdioksit ve pek çok küçük yapılı partikül açığa çıkmaktadır. Bu zararlı maddeler salındıkları çevredeki insanların sağlığın için tehdit oluşturmaktadır. Ortaya çıkan bu zararlı gazlardan sadece insanlar etkilenmez, santralin çevresinde yaşayan hayvanlar da zarar görmektedir. Ayrıca çevredeki tarlalarda yer alan tarım ürünleri, su kaynakları ve ormanlarda bu çıkan gazlardan etkilenerek zarar görmektedir. Yine bir diğer önemli risk ise santralin çalışması ile elektrik üretim sırasında bacalardan salınan küller hava kirliliğine sebebiyet vermektedir. Bu kirli havayı soluyan insanlar kanser olma riski ile karşı karşıya kalmaktadırlar.

Yine termik santrallerinin bacalarından yayılan zararlı gazlar asit yağmurlarının oluşmasına neden olmaktadır. Asit yağmurları sonucunda da termik santralinin inşa edildiği bölgelerdeki toprakların yapısının bozulması ve verimin düşmesi gibi pek çok olumsuz durumla karşılaşılmaktadır. Ayrıca asit yağmurlarının etkilediği bölgelerde bulunan ağaçlarda çok büyük bir risk altında kalmaktadır. Ağaçlar tahrip olmakta ve bunun tabii sonucu olarak da civarda yaşayan hayvanlarda bu durumdan olumsuz etkilenmektedir.
Bu durumun canlı şahidiyim. Çocukluk yıllarımız ve üniversite eğitimi almaya başlayıncaya kadarki zaman diliminde hayatım Soma’da geçti. Santralin bacalarından çıkan o siyah duman zaman zaman ilçeyi kaplardı. Ortalık simsiyah olurdu. Hatta bazen kül yağardı. Yine bugün kül yağdı diye aramızda konuşurduk. Bu kül yağma olaylarının en büyük ceremesini de annem çekerdi. Zira annem çamaşır yıkar kuruması için asardı. Bir bakmışsın kül yağıyor, bembeyaz olan çamaşırlar külün etkisiyle hiç yıkanmamış gibi simsiyah yada gri bir renk halini alırdı. Tabi o zamanlarda bugünkü gibi çamaşır makinaları  olmadığı için çamaşırlar elde yıkanırdı. Zavallı annem tekrar o çamaşırları söylene söylene yıkardı. O günleri hiç unutmuyorum. Sürekli gözümün önüne gelmektedir.

Tüm bu olumsuz yönlerine rağmen Termik Santraller ekonomik anlamda ülkemize çok büyük katkı sağlamaktadırlar. O nedenle çevreye ve insana verdikleri zararlar ortada iken yapılması gereken nedir. Elbette termik santralinden vazgeçmeyeceğiz. Elektrik üretimine bütün hızımızla devam edeceğiz. Zira ülkemizin en büyük sıkıntılarından biri elektrik ihtiyacımızı yeterli düzeyde yurt içinde karşılayamadığımız için ithal etmek durumundayız. Bu da ciddi bir döviz harcamamıza sebebiyet vermektedir.

Yapmamız gereken iş, çevreye ve insana verdiği zararları minimuma indirebilmek için gayret göstereceğiz. Son günlerdeki tartışmada işte bu noktada ortaya çıkmaktadır. Santrallerin bacalarına takılacak filtreler. Filtre takılması tek başına bütün mevzuyu çözüyor mu? Elbette çevreye verdiği zararı tamamen yok etmeyecektir. Ama belli ölçü de zararları azaltmaya katkı sağlayacaktır. 2019 yılının başlarında filtre takılması gündeme gelmiş, ancak seçimler nedeniyle ertelenmiş idi.  İşte geçtiğimiz günlerde TBMM’de santrallerin bacalarına filtre takılması yönünde bir oylama yapıldı. Milletvekilleri 2 yıl kadar daha ertelenmesi yönünde bir karar verdiler. Ancak Cumhurbaşkanımız tarafından bu veto edildi. Cumhurbaşkanımız “bacalara filtre takımı ertelenemez, bu konuda firmalar üzerine düşeni derhal yapmaları gerekir” dedi. Şimdi gözler Cumhurbaşkanımızın bu vetosu üzerine santralleri işleten firmaların atacağı adımlarda.

Açıkçası şu anda hepimiz filtre sistemine odaklandık. Ancak bu santrallerin bir başka problemi de atık ve kül depolama sahaları. Bu santrallerden binlerce ton kül, toksit atık çıkmakta. Bu atıklar gelişi güzel, mevzuata uygun olmayan şekillerde vahşice depolanmaktadır. Bu atıklar zamanla yağmur ve çamurla yer altı ve yerüstü su kaynaklarına karışmaktadır. Bu yönüyle de tarım alanlarımızı kirletmektedir. Sadece tarım alanlarımızı kirletmekle kalmıyor, içilebilir su kaynakları ile tarımda kullanılan sulama alanlarını tehdit etmektedir.

Bu nedenle santrallere filtre takılması bir an evvel gerçekleşmelidir. Akabinde de gerekli ihtimam gösterilerek denetimler yapılmalı ve atıkların depolanma alanlarının da çevre mevzuatına uygun depolanıp depolanmadığı tespit edilmelidir. Çevre mevzuatına aykırı durumlar var ise bu sadece ceza yazılarak geçiştirilmemeli, doğru depolama yapılması ve çevreye verilen zararın izole edilmesi için gerekli tedbirlerin alınması sağlanmalıdır.

PARALEL AÇMAZ - 1 PARALEL AÇMAZ - 2 EĞİTİM, ERDEMLİLİK ve BAŞARI EĞİTİLMEMİŞ EĞİTİMLİLER PADİŞAHIN İŞİ NE ? KISSADAN HİSSE! HALEP İZLENIMLERİ MANİSA ve AK PARTİ TARİHTEN İBRET ALMA DÜRÜSTLÜK GÜNDEME DAİR YOLDAN GÜZEL GEÇMEK DİVRİĞİ ULU CAMİİ 1 DİVRİĞİ ULU CAMİİ 2 MEDENİYET İNSANI YETİŞTİREMEMEK YAPBOZA DÖNEN EĞİTİM İSTİFALAR VE SONRASI YERLİ ÜRET, YERLİ TÜKET KÜLTÜR EMPERYALİZMİ MEDENİYETİMİZİ TANIMAK (AHLAT) AHLAK DEJENERASYONU 24 HAZİRAN NE ANLAM GELİYOR? 24 HAZİRAN SEÇİM SONUÇLARINA BAKIŞ! YENİ DÖNEMDEN BEKLENTİLER - 1 YENİ DÖNEMDEN BEKLENTİLER - 2 TANIMAKLA BAŞLAR HERŞEY AİLE KURUMUNA BAKIŞ EĞİTİMDE ÜMİTVAR OLALIM MI? ADAY PROFİLİ NASIL OLMALI! 2019 YEREL SEÇİMLERE DOĞRU! NE KADAR BİZİZ? GÜNEYDOĞU İZLENİMLERİ ve MARDİN GÜNEYDOĞU İZLENİMLERİ 2 Mahalli Seçimlere Doğru 1 Mahalli Seçimlere Doğru-2 Mahalli Seçimlere Doğru-3 YEREL SEÇİMLERİN ARDINDAN KİTAP FUARINDA KAYBOLDUM RAMAZAN BİZE NE DİYOR? SEYYİDET NEFİSE 23 HAZİRAN İSTANBUL SEÇİMİ SABIR, ŞÜKÜR VE FÜTÜVVET AİLEME DOKUNMA KURBAN BİZE NE İFADE EDİYOR? BELEDİYECİLİK ANLAYIŞI ÜZERİNE TARİH PALU’DUR, PALU TARİHTİR ZOR İŞE TALİP OLMAK ŞEHZADELER'E YAKIŞIR BİR BELEDİYE NİMETLERİN HESABI! MANİSA'YI BEKLEYEN TEHLİKELER DOĞU BATI KÖPRÜSÜ YEŞİL ÇAY PUDRASI TERMİK SANTRALLER ve FİLTRE MEVZUSU KAYYUMLAR YERLİ OTOMOBİL TOGG GÖNLÜNE GİREMEDİĞİNİZ KİŞİNİN KAFASINA GİREMEZSİNİZ! NASIL BİR RUH HALİ ŞEHİRLERİN RUHU OYUNCAK MÜZESİ SAĞLIK MESELESİ HABİB BABA VE İBRETLİK HİKAYESİ GÖNÜLLER YAPMAYA GELDİM SABIR VE TEVEKKÜL İNSANA KENDİ İHTİYAÇLARININ BİLGİSİ VERİLMEMİŞTİR ALLAH’IN SENİ BİLMESİ YETER BİR AKÇEYE SATIN ALINAN KÖŞK MÜSLÜMANLAR KARDEŞTİR SEFERTASI İNSAN KENDİSİNDE OLMAYANI BAŞKASINA VEREMEZ DİLİMİZİN HALİ SESSİZ GEÇEN RAMAZAN FUDAYL BİN IYAD’DAN HARUN REŞİT’E NASİHAT İMAM HATİPLİ YILLARDAN BİR HATIRA ( 12/A SINIFI) DONDURMANIN BAŞKENTİ “KAHRAMANMARAŞ” BİR AVUÇ KÖMÜR İÇİN BİR ÖMÜR VERENLER ŞUHUT KAYMAKAMI VE KEŞKEK EVİ ŞİFA KAYNAĞI BAL İNANÇ TURİZMİNDE HANGİ NOKTADAYIZ? SAKLI TERMAL CENNET SİMAV VE ÇİTGÖL ÖNDER 17. KURULTAY İZLENİMLERİ BEDAVA ELEKTRİK SİSTEMİ (ZBS) BEREKETİN SİMGESİ KENEVİR ( KENDİR ) BİNBİR MUCİZE KENEVİR CANDAN GÜZEL İNSAN ORMAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSLERİ’NİN IZDIRABI DEĞERLERİMİZE SAHİP ÇIKABİLDİK Mİ ? YEREL BİR TAD TARHANA CİPS YAVUZ SULTAN SELİM VE MANİSA VAKFI ÖNCE FİİLİ DUA BİR TOHUM HİKÂYESİ FIRAT NEHRİ VE KÖMÜRHAN KÖPRÜSÜ ARILARIN DÜNYASI MUSTAFA HAYRİ ÖĞÜT EFENDİ KÜLTÜR DÜNYASINDA NEREDEYİZ? SAVUNAN ADAM PROF. DR. NECMEDDİN ERBAKAN FACİAYA DÖNÜŞEN EĞİTİM EKMEK TİMSAHIN AĞZINDA RANT EKONOMİSİ ADALET VE ÖZGÜRLÜK TAHNÎK NEDİR? MEDENİYETLE DÜNYAYA DAMGA VURMAK YARATILIŞ GAYEMİZ YÜREKLERİ TİTRETEN BİR İMAN HİKÂYESİ MİNERAL DEPOSU KAKTÜS MGV DEN AGD YE MİLLİ VE MANEVİ GENÇLİK BİR GEZİNİN ARDINDAN ULUDAĞ ETEKLERİNE YOLCULUK ORGANİK TABİİ GÜBRE SENİ ÖLDÜRMEYE GELEN SENDE DİRİLSİN YURT MESELESİ İŞSİZLİK Mİ? İŞ BEĞENMEMEZLİK Mİ? İNÂBE TARİHE SIĞMAYAN YİĞİT “KOCA SEYİT ONBAŞI” MAL VE EVLADIN FAYDA ETMEYECEĞİ GÜN ABDÜLFETTAH BAĞDADİ EL-AKRİ HAZRETLERİ DOĞRULUK NUSRETİYE CAMİİ VE MUHAMMED EMİN KUYUCU HOCA BUĞDAY ÇİMİ MERMALATI “UĞUT” BİR SEVDA SIFIR ATIK “ÇEÇO” İLGİNÇ HİKÂYESİYLE KILIÇ ALİ PAŞA CAMİİ GÖNÜL ERBABI OLMAK ALTIN SARISI BİR BAHARAT “SAFRAN” ATEŞBAZ-I VELİ ŞEMSETTİN YUSUF TÖRE, YAŞ ALMA VE TECRÜBE GÖNÜLLER YAPMAYA GELEN BAŞKANDAN YUNUS EMRE’YE ANLAMLI PROJE SANAT, EDEBİYAT VE KİTAP SEYYİD KURTŞEYH DEDE VE DEVREKÂNİ ZAFERLER İLE GEÇEN AY “AĞUSTOS” SOFRALARIMIZIN VAZGEÇİLMEZ BAHARATI “ZENCEFİL” ŞEHİRLER ÖLÜRKEN MEDENİYETLER DE YOK OLUYOR! SERMAYESİ ERİYEN ADAM İNSANLIK TARİHİ VE MEDENİYETLERİN DOĞUŞUNA İMKÂN SUNAN MEYVE İNCİR NÜKTEDAN BİLGE İNSAN NASREDDİN HOCA KAZDAĞLARI ETEĞİNDE BİR EKO TURİZM DURAĞI SOMA VE EMİR HIZIR BEY CAMİİ AKDENİZ MUTFAĞININ ŞİFA DOLU SEBZESİ ENGİNAR BAYRAK ŞAİRİ ARİF NİHAT ASYA DÜNYAYI YAŞANIR KILMANIN YOLU MUĞLA’NIN MANEVİ GÜNEŞİ “ŞÂHİDΔ HAZRETLERİ CÖMERTLİĞİN EN ÜST DERECESİ ÎSAR SİVİL HAVACILIĞIN MİMARI TEYYARECİ VECİHİ HÜRKUŞ DÜNYAYI YAŞANIR KILMANIN YOLU ÇİFTÇİLERİN REFAHI ARTMADAN SANAYİCİLERİN REKABET GÜCÜ ARTMAZ DEVRİNİN YAŞAYAN KÜTÜPHANESİ MÜTEFEKKİR CEMİL MERİÇ MUTLU OLMAK İÇİN ÇÖP KAMYONU TEORİSİNİ UYGULAYALIM YAZARLIK, OYUNCULUK SERÜVENİ SONRASI GELEN VEKİLLİK DARPHANE, MANGIR VE KAYME SEYDİŞEHİR’İN MANEVİ MİMARI FAKİRLERİN EFENDİSİ SEYYİD HARUN VELİ RIZIK MESELESİ TAŞ KÖMÜRÜ VE UZUN MEHMET ŞANLIURFA TAŞ EVLERİ VE NAHRİN HOTEL & ART TÜRKİYE’NİN TARIMA DAİR SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ KORUYUCU AİLELER VE MANİSA KORUYUCU AİLELER DERNEĞİ VARDIR BUNDA DA BİR HAYIR ÖLÜMSÜZLÜK AĞACI PORSUK AĞACI BEREKETLİ TOPRAKLARIN MAYALADIĞI ELMALI’NIN GURURU İBRAHİM BEDRETTİN ELMALI BİR ADALET HİKÂYESİ GAYBI ANCAK ALLAH BİLİR ÇİFTÇİLERİN REFAHI ARTMADAN SANAYİCİLERİN REKABET GÜCÜ ARTMAZ HİCİV USTASI BİR DEVLET ADAMI ŞAİR EŞREF MEDENİYETİN YAPISI KİTAPLAR VE DERİK KİTAP FUARI ŞAİR YAZAR SİYASET VE DEVLET ADAMI SÜLEYMAN ARİF EMRE İKİ İSTİKLAL MADALYALI MİLLİ KAHRAMAN MANİSALI ALİ BEY İMANIMIZIN DERECESİ NE BOYUTTA AKHİSARLI ŞEYH İSA VE ÇAĞLAK FESTİVALİ BİLGİ TOHUMU EKEN BAHÇIVAN ÖĞRETMEN BEYAZ ALTIN PAMUK HAYATA KİRLİ BİR CAMDAN BAKMA “ÖNYARGI” KOCA YUSUF’UN KİSPET GİYME TÖRENİ ARAYANLARIN HİKMET YOLCULUĞU