Önder GÜZELARSLAN
07.05.2017 / 16:13

Sevgili Okuyucularım

Bu Hafta ki yazımızda Türkiye’nin El-Hamrası olan Divriği Ulu Camii  hakkında bilgiler vereceğim.

       Anadolu turumuz esnasında Sivas da bulunduğum süre zarfında Sivas'ın tarihi geçmişi hakkında önemli bilgiler edinmiş ve kendini hizmete adamış olan Zühtü Hocam mutlak surette Anadolu Selçuklular Döneminde yapılmış ve sanatıyla insanı büyüleyen Divriği Ulu Camiini görmemizi istedi. Ben de aracın yönünü Divriği istikametine çevirdim. Ulu Camiyi görünce iyi ki buraya gelip bu eseri görmüşüm diye çok sevindim. Eser Tadilatta olduğundan sadece dışarıdan görmek imkanımız oldu. Bu Cami hakkında değil bir kaç makale yazmak ciltler dolusu kitap yazılsa yeridir.

       Camiyi anlatmaya geçmeden önce buraya geliş maceramımıza da değineyim. İstanbul’da ikamet eden Sivaslı dostum Adem Yıldırım Divriği’ye gidecekseniz oranın mihmandarı ve gönüllü rehberi olan Mustafa Yıldırım Hocamızı mutlaka bulunuz. Onsuz oraları gezemezsiniz ve bir şey anlamazsınız dedi. Bizde Adem Hocamızı dinledik. Ve Sivas'dan yaklaşık 2 Saatlik bir yolculuk sonrası Divriği ye ulaştık ve Mustafa Yıldırım Hocamızı bulduk. Camiyi ve ilçeyi Onun rehberliğinde dolaşınca kıymetini anladık. Buraya yolu düşeceklere tavsiyem ( Mutlaka Yolunuzu düşürmeye çalışınız. Tarihi, Konakları adeta bir açık hava müzesi ) rehbersiz sakın gezmeyiniz. Mustafa Hocamızın rehberliğinde gezdiğimiz ve gördüğümüz Ulu Cami adeta bizi büyüledi. Burayı anlatmaya belki kelimeler kifayetsiz kalır.

          Divriği Ulu Camii ve bitişiğinde ki Darüşşifası Anadolu Selçuklu Devleti Zamanında Ona bağlı mütevazı bir beylik olan Mengücek Beyliği tarafından yapılmıştır. O dönemdeki Süleyman Sah'ın oğlu Ahmet Şah tarafından cami kısmının yapılması emir verilmiş olup, aynı tarihte eşi Melike Turan melek tarafından da şifahane bölümünün yapılması emir verilmiştir. Bu haliyle yapı, bir kadın ve erkeğin bitişik nizam da yaptırdığı tek eserdir. Eserin en büyük özelliği uzaktan bakıldığında simetrinin hâkim olduğu bezemeler, yakına gelindiğinde ve detaya inildiğinde asimetrinin hâkim olduğu fark edilmektedir. Bütünlüğü bozan hiçbir bezeme yoktur. 1228 tarihinde başlayıp 1243 tarihinde tamamlanan bu yapının Baş Mimarı Mugis oğlu Ahlatlı Hürrem Şah'dır.  Moğol İstilasından​ kaçarak ilme, ilim adamına, sanata ve sanatçıya değer veren Ahmet Şah'a sığınmıştır. Ahmet Şah'ta aynı dönemde aklında ve fikrinde olan böyle özgün ve ihtişamlı tek olabilecek bir eser bırakmak ve buna ek olarak Allah ve Rasûlüne olan muhabbetini ve aşkını taşa işleyerek ebedileştirmek istemektedir. Ama bu arzusuna  derman olacak birini tabiri caizse gökte ararken yerde bulmuştur. Ve bulduğunda da bu eserin yapılmasını emretmiştir. Eser Anadolu Selçukluları zamanında yapılmasına rağmen o dönemdeki eserlerden sanatvari ve mimari anlamda çok farklı olarak İnşa edilmiştir.  Bu farklılıklar farkedildiğinde de 1985 yılında UNESCO tarafından 'Korunması gerekli Dünya Miras' listesine alınmıştır. Eserde binlerce hatta o binlerce motif olmasına rağmen hiçbiri bir yerde kendisini tekrar etmez. Burada Baş Mimar kâinattaki varlıkların tekliğinden yola çıkarak Allah’ın​ Birliğini ifade etmek için bu yönlü bir ilham ile tamamlanmıştır. Böylelikle Baş Mimar Kâinattaki farklı varlıkların muhteşem bir ahenk ve denge içerisinde yer alışını taşa nakşederek gözler önüne sermiştir. Ayrıca Baş Mimar bu eserde ' Gerçek Sanatçı ' kendisinden önce var olanı bire bir taklit eden değilde, kendisinden sonra taklit edilemeyecek eser bırakandır. Mesajını vermek istemiştir. Bu yönüyle de öncesi olmayan ve ilk olma özelliğine sahip mimari bir şaheserdir.

        Caminin mimaride son noktayı gösteren üç ana kapısı bulunmaktadır. Birincisine  Batı Kapı, Tekstil Kapı, Çarşı Kapı ve Gölge Kapı olarak anılmaktadır. Bu kapının birden fazla isminin olmasına rağmen en çok anılan ismi Tekstil Kapıdır. Kapı üzerindeki taş işlemeciliği zirveye çıktığı için bu isimle anılmaktadır. İkinci Kapı, Cennet Kapı, Kuzey Kapı, Kale Kapı, Giriş Kapı, Cümle Kapı diye isimlendirilmektedir. Bu kapı üzerindeki motiflerde de çok büyük manalar ifade eden motiflere yer verilmiştir. Üçüncü Kapı ise, Şah Kapı olarak isimlendirilmektedir. Sultan'ın Camiye giriş Kapısı olarak kullanılan bu kapı çok alçak yapılmış. Çünkü Sultan içeri girerken boynunu eğerek girsin, büyüklenmesin, kibrini ve gururunu kırsın diye bu şekilde düşünmüş mimar.

            Caminin Kapıları üzerindeki motiflerin ne anlama geldiğini ve Cami içindeki minber ve mihrabın özelliklerini ve de açık hava müzesi gibi olan bu şehrin diğer önemli ve görülmesi gereken mekanlarını önümüzdeki haftalarda ki yazımda inşaallah değinmeye çalışacağım.

 

PARALEL AÇMAZ - 1 PARALEL AÇMAZ - 2 EĞİTİM, ERDEMLİLİK ve BAŞARI EĞİTİLMEMİŞ EĞİTİMLİLER PADİŞAHIN İŞİ NE ? KISSADAN HİSSE! HALEP İZLENIMLERİ MANİSA ve AK PARTİ TARİHTEN İBRET ALMA DÜRÜSTLÜK GÜNDEME DAİR YOLDAN GÜZEL GEÇMEK DİVRİĞİ ULU CAMİİ 1 DİVRİĞİ ULU CAMİİ 2 MEDENİYET İNSANI YETİŞTİREMEMEK YAPBOZA DÖNEN EĞİTİM İSTİFALAR VE SONRASI YERLİ ÜRET, YERLİ TÜKET KÜLTÜR EMPERYALİZMİ MEDENİYETİMİZİ TANIMAK (AHLAT) AHLAK DEJENERASYONU 24 HAZİRAN NE ANLAM GELİYOR? 24 HAZİRAN SEÇİM SONUÇLARINA BAKIŞ! YENİ DÖNEMDEN BEKLENTİLER - 1 YENİ DÖNEMDEN BEKLENTİLER - 2 TANIMAKLA BAŞLAR HERŞEY AİLE KURUMUNA BAKIŞ EĞİTİMDE ÜMİTVAR OLALIM MI? ADAY PROFİLİ NASIL OLMALI! 2019 YEREL SEÇİMLERE DOĞRU! NE KADAR BİZİZ? GÜNEYDOĞU İZLENİMLERİ ve MARDİN GÜNEYDOĞU İZLENİMLERİ 2 Mahalli Seçimlere Doğru 1 Mahalli Seçimlere Doğru-2 Mahalli Seçimlere Doğru-3 YEREL SEÇİMLERİN ARDINDAN KİTAP FUARINDA KAYBOLDUM RAMAZAN BİZE NE DİYOR? SEYYİDET NEFİSE 23 HAZİRAN İSTANBUL SEÇİMİ SABIR, ŞÜKÜR VE FÜTÜVVET AİLEME DOKUNMA KURBAN BİZE NE İFADE EDİYOR? BELEDİYECİLİK ANLAYIŞI ÜZERİNE TARİH PALU’DUR, PALU TARİHTİR ZOR İŞE TALİP OLMAK ŞEHZADELER'E YAKIŞIR BİR BELEDİYE NİMETLERİN HESABI! MANİSA'YI BEKLEYEN TEHLİKELER DOĞU BATI KÖPRÜSÜ YEŞİL ÇAY PUDRASI TERMİK SANTRALLER ve FİLTRE MEVZUSU KAYYUMLAR YERLİ OTOMOBİL TOGG GÖNLÜNE GİREMEDİĞİNİZ KİŞİNİN KAFASINA GİREMEZSİNİZ! NASIL BİR RUH HALİ ŞEHİRLERİN RUHU OYUNCAK MÜZESİ SAĞLIK MESELESİ HABİB BABA VE İBRETLİK HİKAYESİ GÖNÜLLER YAPMAYA GELDİM SABIR VE TEVEKKÜL İNSANA KENDİ İHTİYAÇLARININ BİLGİSİ VERİLMEMİŞTİR ALLAH’IN SENİ BİLMESİ YETER BİR AKÇEYE SATIN ALINAN KÖŞK MÜSLÜMANLAR KARDEŞTİR SEFERTASI İNSAN KENDİSİNDE OLMAYANI BAŞKASINA VEREMEZ DİLİMİZİN HALİ SESSİZ GEÇEN RAMAZAN FUDAYL BİN IYAD’DAN HARUN REŞİT’E NASİHAT İMAM HATİPLİ YILLARDAN BİR HATIRA ( 12/A SINIFI) DONDURMANIN BAŞKENTİ “KAHRAMANMARAŞ” BİR AVUÇ KÖMÜR İÇİN BİR ÖMÜR VERENLER ŞUHUT KAYMAKAMI VE KEŞKEK EVİ ŞİFA KAYNAĞI BAL İNANÇ TURİZMİNDE HANGİ NOKTADAYIZ? SAKLI TERMAL CENNET SİMAV VE ÇİTGÖL ÖNDER 17. KURULTAY İZLENİMLERİ BEDAVA ELEKTRİK SİSTEMİ (ZBS) BEREKETİN SİMGESİ KENEVİR ( KENDİR ) BİNBİR MUCİZE KENEVİR CANDAN GÜZEL İNSAN ORMAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSLERİ’NİN IZDIRABI DEĞERLERİMİZE SAHİP ÇIKABİLDİK Mİ ? YEREL BİR TAD TARHANA CİPS YAVUZ SULTAN SELİM VE MANİSA VAKFI ÖNCE FİİLİ DUA BİR TOHUM HİKÂYESİ FIRAT NEHRİ VE KÖMÜRHAN KÖPRÜSÜ ARILARIN DÜNYASI MUSTAFA HAYRİ ÖĞÜT EFENDİ KÜLTÜR DÜNYASINDA NEREDEYİZ? SAVUNAN ADAM PROF. DR. NECMEDDİN ERBAKAN FACİAYA DÖNÜŞEN EĞİTİM EKMEK TİMSAHIN AĞZINDA RANT EKONOMİSİ ADALET VE ÖZGÜRLÜK TAHNÎK NEDİR? MEDENİYETLE DÜNYAYA DAMGA VURMAK YARATILIŞ GAYEMİZ YÜREKLERİ TİTRETEN BİR İMAN HİKÂYESİ MİNERAL DEPOSU KAKTÜS MGV DEN AGD YE MİLLİ VE MANEVİ GENÇLİK BİR GEZİNİN ARDINDAN ULUDAĞ ETEKLERİNE YOLCULUK ORGANİK TABİİ GÜBRE SENİ ÖLDÜRMEYE GELEN SENDE DİRİLSİN YURT MESELESİ İŞSİZLİK Mİ? İŞ BEĞENMEMEZLİK Mİ? İNÂBE TARİHE SIĞMAYAN YİĞİT “KOCA SEYİT ONBAŞI” MAL VE EVLADIN FAYDA ETMEYECEĞİ GÜN ABDÜLFETTAH BAĞDADİ EL-AKRİ HAZRETLERİ DOĞRULUK NUSRETİYE CAMİİ VE MUHAMMED EMİN KUYUCU HOCA BUĞDAY ÇİMİ MERMALATI “UĞUT” BİR SEVDA SIFIR ATIK “ÇEÇO” İLGİNÇ HİKÂYESİYLE KILIÇ ALİ PAŞA CAMİİ GÖNÜL ERBABI OLMAK ALTIN SARISI BİR BAHARAT “SAFRAN” ATEŞBAZ-I VELİ ŞEMSETTİN YUSUF TÖRE, YAŞ ALMA VE TECRÜBE GÖNÜLLER YAPMAYA GELEN BAŞKANDAN YUNUS EMRE’YE ANLAMLI PROJE SANAT, EDEBİYAT VE KİTAP SEYYİD KURTŞEYH DEDE VE DEVREKÂNİ ZAFERLER İLE GEÇEN AY “AĞUSTOS” SOFRALARIMIZIN VAZGEÇİLMEZ BAHARATI “ZENCEFİL” ŞEHİRLER ÖLÜRKEN MEDENİYETLER DE YOK OLUYOR! SERMAYESİ ERİYEN ADAM İNSANLIK TARİHİ VE MEDENİYETLERİN DOĞUŞUNA İMKÂN SUNAN MEYVE İNCİR NÜKTEDAN BİLGE İNSAN NASREDDİN HOCA KAZDAĞLARI ETEĞİNDE BİR EKO TURİZM DURAĞI SOMA VE EMİR HIZIR BEY CAMİİ AKDENİZ MUTFAĞININ ŞİFA DOLU SEBZESİ ENGİNAR BAYRAK ŞAİRİ ARİF NİHAT ASYA DÜNYAYI YAŞANIR KILMANIN YOLU MUĞLA’NIN MANEVİ GÜNEŞİ “ŞÂHİDΔ HAZRETLERİ CÖMERTLİĞİN EN ÜST DERECESİ ÎSAR SİVİL HAVACILIĞIN MİMARI TEYYARECİ VECİHİ HÜRKUŞ DÜNYAYI YAŞANIR KILMANIN YOLU ÇİFTÇİLERİN REFAHI ARTMADAN SANAYİCİLERİN REKABET GÜCÜ ARTMAZ DEVRİNİN YAŞAYAN KÜTÜPHANESİ MÜTEFEKKİR CEMİL MERİÇ MUTLU OLMAK İÇİN ÇÖP KAMYONU TEORİSİNİ UYGULAYALIM YAZARLIK, OYUNCULUK SERÜVENİ SONRASI GELEN VEKİLLİK DARPHANE, MANGIR VE KAYME SEYDİŞEHİR’İN MANEVİ MİMARI FAKİRLERİN EFENDİSİ SEYYİD HARUN VELİ RIZIK MESELESİ TAŞ KÖMÜRÜ VE UZUN MEHMET ŞANLIURFA TAŞ EVLERİ VE NAHRİN HOTEL & ART TÜRKİYE’NİN TARIMA DAİR SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ KORUYUCU AİLELER VE MANİSA KORUYUCU AİLELER DERNEĞİ VARDIR BUNDA DA BİR HAYIR ÖLÜMSÜZLÜK AĞACI PORSUK AĞACI BEREKETLİ TOPRAKLARIN MAYALADIĞI ELMALI’NIN GURURU İBRAHİM BEDRETTİN ELMALI BİR ADALET HİKÂYESİ GAYBI ANCAK ALLAH BİLİR ÇİFTÇİLERİN REFAHI ARTMADAN SANAYİCİLERİN REKABET GÜCÜ ARTMAZ HİCİV USTASI BİR DEVLET ADAMI ŞAİR EŞREF MEDENİYETİN YAPISI KİTAPLAR VE DERİK KİTAP FUARI ŞAİR YAZAR SİYASET VE DEVLET ADAMI SÜLEYMAN ARİF EMRE İKİ İSTİKLAL MADALYALI MİLLİ KAHRAMAN MANİSALI ALİ BEY İMANIMIZIN DERECESİ NE BOYUTTA AKHİSARLI ŞEYH İSA VE ÇAĞLAK FESTİVALİ BİLGİ TOHUMU EKEN BAHÇIVAN ÖĞRETMEN BEYAZ ALTIN PAMUK HAYATA KİRLİ BİR CAMDAN BAKMA “ÖNYARGI” KOCA YUSUF’UN KİSPET GİYME TÖRENİ ARAYANLARIN HİKMET YOLCULUĞU